Kunst van de alledaagse verhalen: interview met Martín la Roche

Martín la Roche (Santiago, 1988) is een jonge, veelbelovende Chileense kunstenaar. Hij studeerde beeldende kunst aan de Universidad de Chile en deed mee aan verschillende groepstentoonstellingen. In 2013 won hij een toonaangevende prijs voor jonge kunstenaars, die hem een solotentoonstelling in het Museo de Artes Visuales (MAVI) in Santiago opleverde. Sinds september 2013 woont hij in Nederland.

La Roche vertelt aan conSentido:

“Mijn kunst is een mengelmoes van technieken: keramiek, animatie, aquarel, gemengde techniek, schilderkunst, en meer. Ik maak dingen met mijn handen en probeer door het combineren van verschillende technieken iets nieuws te maken. Ik herinterpreteer alledaagse dingen of historische feiten om mijn eigen verhaal te vertellen over iets dat er altijd al is geweest. Kunst is op een andere manier naar de dingen om je heen kijken, door het leven op een bepaalde manier te beleven.”

Foto: Martín la Roche

Je bent jong maar hebt toch al een aardige carrière opgebouwd. Wat voor soort projecten heb je tot nu toe gedaan?

Ik heb verschillende groepstentoonstellingen gehad met bevriende kunstenaars. Zo hebben we in een leegstaande hoedenfabriek de tentoonstelling Menos Lumines georganiseerd, waarbij alle kunstenaars een werk maakten dat met licht te maken had. In het gebouw was geen stroom en dus ook geen licht. De duisternis van de plek zorgde voor inspiratie. Ook heb ik samen met een Chileense fotograaf een expositie in zijn appartement in Santiago georganiseerd. Het appartement was een terugkerende locatie in zijn leven en zijn vele foto’s hiervan heb ik tentoongesteld in een grote kijkdoos. Alle bewoners van het gebouw waren uitgenodigd om de tentoonstelling te komen bekijken. Het was een interventie op een specifieke locatie. Daarnaast heb ik enkele commerciëlere tentoonstellingen gehad in Chileense galerieën.

Waarom doe je wat je doet en met welke materialen werk je graag?

Dat is moeilijk te zeggen. Vroeger was ik een nadenkend kind. Ik was heel rustig, kon makkelijk uren op een stoel zitten en de wereld om me heen aanschouwen. Ik hield niet van voetbal zoals mijn klasgenoten, maar ik bouwde graag, werkte met mijn handen. Ik was visueel ingesteld en probeerde een relatie te leggen tussen ruimte en beeld. Mijn speelgoeddieren kregen een blokkenwereld om zich heen. Ik was onder de indruk van cultuur zelf. Opeens hield ik van tekenen. Mijn ouders waren bevriend met kunstenaars dus er was geen weerstand toen ik als tiener zei dat ik kunstenaar wilde worden. Als kunstenaar kun je je eigen dingen maken, je eigen wereld creëren, actief bezig zijn en iets vertellen over de wereld om je heen.

Ik werk met alledaagse voorwerpen, foto’s en dingen die je weg zou gooien. Op dit moment maak ik kunstwerken met spelden. In mijn kunst vind je geen grote, dramatische heldenverhalen maar kleine gebeurtenissen die in het dagelijks leven voorkomen. Ik combineer simpele, specifieke dingen met een grote context. Mijn kunst is de kunst van de alledaagse verhalen.

Foto: Martín la Roche

Wat wil je overbrengen met je kunst?

Kunst is een manier om heel open te communiceren met de omgeving. Ik denk niet dat kunst een verplichte boodschap kan overbrengen. Ik wil niks opleggen, ik wil juist dat mensen een eigen interpretatie maken bij mijn kunstwerken. Eigenlijk is kunst alsof je in een lege ruimte staat te schreeuwen zonder dat je weet of iemand het hoort. Mensen worden beïnvloed door het dagelijks leven, door het heden. Je krijgt zoveel input van mensen om je heen, via internet en de dingen die je doet. Kunst kan dan alleen een grote, open boodschap hebben die iedereen op zijn eigen manier kan interpreteren.

Welke artiesten of culturele aspecten inspireren jou?

Ik kan me verwonderen over het leven in het algemeen. Je reageert op gebeurtenissen die zich voordoen, of je negeert ze. Dingen die mij verwonderen of inspireren vind ik in verschillende dingen zoals vriendschappen, het weer, mijn dagelijkse bezigheden. In ieder geval altijd gerelateerd aan het heden.

Hoe is het artistieke klimaat in Chili? Zijn er mogelijkheden voor jonge kunstenaars?

Ik zou de voor de hand liggende antwoorden kunnen geven als: er is geen budget voor cultuur, kunst bevindt zich in de privésector en er is weinig plek voor experimentele kunst. Maar ik denk dat er in Chili voldoende mogelijkheden zijn voor jonge kunstenaars, op een specifieke manier. Er zijn obstakels en moeilijkheden, maar als je constant blijft bouwen of blijft kijken naar nieuwe mogelijkheden en hierop inspeelt door je creativiteit te gebruiken, kun je ver komen. In Nederland zijn er meer beurzen, het culturele klimaat is toegankelijker waardoor kunstenaars in zekere zin in hun comfort zone kunnen blijven. Hierdoor lijkt het soms zo betekenisloos om kunst te maken. Juist als er iets mist kun je het gevoel krijgen dat je dit wilt opvullen. In Chili zijn de omstandigheden zo, dat je het met minder moet doen, waardoor je je creativiteit nodig hebt om dingen te veranderen en te creëren. Nieuwe vormen, nieuwe dingen, Chili is een fantastische plek om kunst te maken.

In 2013 vertegenwoordigde Galería Temporal jou op ArteBa, de belangrijkste kunstbeurs van Argentinië. Hoe is deze samenwerking tot stand gekomen? Hebben zij permanent kunstwerken van jou in hun galerie?

Als mensen je kennen, boeken ze je als kunstenaar. Geen goede zaak vind ik, want als je geen netwerk hebt, heb je weinig kansen. De Universidad de Chile is wat dat betreft een goede instelling, het is eenvoudig om mensen te leren kennen, veel kunstenaars met verschillende achtergronden komen hier samen. De eigenaren van Galería Temporal heb ik op deze manier ontmoet. Hun galerie heeft geen vaste standplaats maar als er geïnteresseerde klanten zijn voor mijn kunstwerken, nemen ze contact met me op en verstuur ik mijn werk.

Zijn er andere galerieën die jou vertegenwoordigen? Of ga je op korte termijn deelnemen aan tentoonstellingen of kunstbeurzen?

Dat zou ik erg leuk vinden, ook om dit in Nederland te kunnen doen. Alle plaatsen voor kunst zijn interessant. En uiteindelijk is kunst ook commercieel, je hebt inkomen nodig om te leven. Als je kunst niet tentoongesteld wordt, bestaat het niet en heb je geen kansen. Het is mogelijk een balans te vinden tussen tentoonstellen zonder te commercieel te zijn. Ik ben niet tegen commerciële activiteiten omdat je er niet zonder kunt.

Op dit moment woon je in Nederland. Hoe zie je de toekomst in Nederland?

In maart 2014 begin ik met een ‘artist in residence’-project aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Ik kijk daar erg naar uit. Voor de rest zal ik zien wat het leven brengt. Ik wil graag nog meer van de wereld zien en andere culturen leren kennen. Dat brengt zoveel vreugde en voldoening. Ik sta voor alles open.

Kijk hier voor meer informatie.